BİNLERCE YILLIK BARAK KİLİMLERİNİ YAŞATMAYA ÇALIŞIYORLAR
Antalya'nın Kaş ilçesinde binlerce yıllık tarih ve kültür hazinesi olan Barak kilimleri yaşatılmaya çalışılıyor. Gençlerin ilgi göstermediği Barak kilimi dokuma işini bölgede yaşayan Cemile Kaymak ve Zeynep Akman sürdürüyor. Kaymak ve Akman, bu geleneğin yok olmaması için gençlere çağrı yaptı.
Kaş'a bağlı eski adıyla Barak, bugünkü adıyla Boğazcık Mahallesi olan yerleşim biriminde, binlerce yıllık Barak kilimi yaşatılmaya çalışılıyor. Boğazcık Mahallesi de tarihi taş evleriyle binlerce yıllık bir geçmişi barındırıyor. Orta Asya, Selçuklular ve Osmanlı'dan gelen bir gelenek olan Barak kilimleri, Boğazcıklı birkaç kadının hünerli ellerinde şekilleniyor. Gençlerin Barak kilimi dokumasına ilgi duymaması ve bu kültürün kaybolabileceği düşüncesi kadınları endişelendiriyor.
6 METREKARELİK KİLİME 8,5 KİLO YÜN KULLANILIYOR
Mahallede Barak kilimi dokumaya devam eden 2 kadın var; Cemile Kaymak ve Zeynep Akman. Barak kilimleri, heybeleri, namazlıkları koyun yününden dokunuyor. Tezgahlarda çözgü denen ipler, köydeki koyun sürülerinden elde ediliyor ve kirmenlerde eğiriliyor. Kilimlerin dokunmasında kullanılan kök bayalı yünler ise Siirt'in Kurtalan ve Afyonkarahisar'ın Bayat ilçelerinden satın alınıyor. Kilimler 6 metrekare, 1,5 metrekare ve 1,2 metrekare olarak dokunuyor. 6 metrekarelik bir Barak kilimi için toplam 8,5 kilo yün kullanılıyor.
KULLANILAN MOTİFLERİ KADINLAR EZBERE BİLİYOR
Kilimlerde kullanılan motifleri kadınlar ezbere biliyor. Bu motifler yelek, Barak Türkmen, aşık, gelin öldüren ve sarı namazla gibi adlarla biliniyor. Her modelin ayrı bir öyküsü bulunuyor. Her gün çalışılırsa 6 metrekarelik bir Barak kilimi, yaklaşık 1,5- 2 ayda dokunabiliyor. Kilim dokuyan kadınlara, mahallenin yaşlı ve tecrübeli kadınları da zaman zaman gelerek yardım ediyor.
'GENÇLERİMİZ EL VERSİN, BU MESLEK ÖLMESİN'
40 yıldır Barak kilimi dokuyan 3 çocuk annesi Zeynep Akman, "Bizim Barak kilimlerimiz, doğma büyüme bir el sanatımızdır. Dedelerimizden, ninelerimizden, annelerimizden kalan herkes için çok güzel bir meslek. Bilhassa gençlerimiz için. Ölmesin, bu mesleğimiz devam etsin. El versinler. Gençlerimizden çok rica ediyorum" dedi.
'KÜLTÜRÜMÜZ BİTMESİN'
Kilim dokumaya devam eden 2 çocuk annesi Cemile Kaymak, "Biz bu kilimleri 400 yıldır dokumaya çalışıyoruz. 400 yıldır mesleğimiz. Atalarımız bunu bize öğretti. Ninemiz, annemiz. Yakın çevrelerimiz birbirimizi destekleyerek öğrendik. Kök boyalarla boyalandırıyoruz. Halen de devam ettiriyoruz, dokuyoruz. Çocuklarımız yapar mı? Onu bilmiyoruz. Dokusalar iyi olacak. Kültürümüz bitmesin. Bilmiyorum nasıl olur?" diye konuştu.
'MAALESEF YENİ NESİL BUNA İÇ AÇICI BAKMIYOR'
Boğazcık Mahallesi Muhtarı Veli Gökçe de şöyle konuştu:
"Orta Asya'dan bu taraflara kadar gelen ecdadımız bu, ismi üstünde Barak. Bu Barak kilimi, aşağı yukarı bizim bildiğimiz, duyduğumuz 400 yıldır halk arasında biliniyor. Ayakta tutmaya çalışıyorlar. Sağ olsunlar, var olsunlar bizlere kadar bu mirası ulaştırdılar. Maalesef yeni nesil buna iç açıcı bakmıyor. Biz de elimizden geldiği kadar uğraş veriyoruz. Muhtarlık olarak da halk olarak da yaşatmaya çalışıyoruz."
DHA