Beynimiz uykuda geleceği tahmin etmeye çalışıyor
Alzheimer gibi nörolojik rahatsızlıkların daha iyi tedavi edilmesini sağlayabilecek yeni bir araştırmaya göre, beyin uyurken sadece geçmiş olayları tekrarlamakla kalmıyor, aynı zamanda gelecekteki deneyimleri de öngörüyor.
Daha önce yapılan çalışmalarda, şekerlemenin hemen ardından
ve uzun uyanıklık ya da uyku yoksunluğu periyotlarının sonrasında düzenlenen
hafıza performansı testleriyle uykunun hafıza ve öğrenmede oynadığı kritik
öneme sahip rol ve yeni deneyimlerin istikrarlı anılara dönüşmesindeki etkisi
sınanmıştı.
Hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni çalışma, uykunun
dinlenmeden hemen önce deneyimlenen bir soruna dair "yeni bir
kavrayış" kazanılmasına yardımcı olup olmadığını da inceliyor.
Araştırmacılar, sıçanları iki ucunda ödül olan yükseltilmiş
bir parkurda ileri geri koşmaları için eğitti ve bu süreçte hipokampüslerindeki
nöronların nasıl "sıçradığını" gözlemledi.
Araştırmacılar, bu nöronların ileri geri birçok tur boyunca
ortalama olarak nasıl ateşlendiğini inceleyerek, sinir hücrelerinin yer alanını
veya belirli bir beyin hücresinin fiziksel ortamda en çok "önemsediği"
alanı tahmin etti.
Basitçe ifade etmek gerekirse, kemirgenlerin uyurken nerede
olmayı düşlediğini tahmin ettiler.
Uyuyan sıçanların nöral aktivitesinin, uyandıktan sonra
labirentle nasıl başa çıkacaklarını bir dereceye kadar öngördüğünü buldular.
"LABİRENTTE DAHA
İYİ GEZİNMELERİNİ SAĞLIYOR"
Araştırmacılar, yeni bir çevreyi deneyimlediklerinde sıçan
beyinlerinde oluşan uzamsal temsillerin uykudan birkaç saat sonra çoğunlukla
istikrarlı olduğunu vurguladı.
Ancak nöronlar aynı zamanda kemirgenlerin uyandıklarında
labirentte daha iyi gezinmelerini sağlayacak şekilde hareket ediyor gibi
görünüyordu.
Bu da kemirgenlerin sadece labirentte ziyaret ettikleri
yerler hakkında rüya görmediği, aynı zamanda gidebilecekleri potansiyel yeni
rotalar üzerinde de çalıştığı anlamına geliyor.
"SANKİ MEKANA
İKİNCİ MARUZ KALMA HAYVAN UYURKEN GERÇEKLEŞİYORMUŞ GİBİ"
Araştırmacılar, bu tür uzamsal ayarlamanın uykunun kilit rol
oynadığı dinamik bir süreç gibi göründüğünü söylüyor.
Çalışmanın eş yazarı Caleb Kemere, "Uyku sırasında
meydana gelen bu diğer değişiklikleri görebiliyoruz ve hayvanları ikinci kez
ortama geri koyduğumuzda, bu değişikliklerin gerçekten uykudayken öğrenilen bir
şeyi yansıttığını doğrulayabiliyoruz. Sanki mekana ikinci kez maruz kalma
gerçekten de hayvan uyurken gerçekleşiyormuş gibi" diyor.
Bulgular, beynin uyku sırasında henüz keşfedilmemiş birçok
yolla şekilleniyor olabileceğini düşündürüyor.
Kaynak: Independent