BES ve OKS'nin fon büyüklüğü yılın ilk yarısında 1 trilyon lirayı aştı
Bireysel Emeklilik Sistemi ile Otomatik Katılım Sistemi katılımcıların fon tutarı ve devlet katkısı fon tutarının toplam büyüklüğü yılın ilk yarısında yüzde 36,2 artarak 1 trilyon 30 milyar 502,2 milyon liraya yükseldi.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) 20 yılı geride bırakırken,
katılımcılarına emeklilik fonları sayesinde sağladığı getirinin yanı sıra yurt
içinde uzun vadeli tasarruf seviyesini yükselterek ülke ekonomisine katkıda
bulunmayı sürdürüyor.
Emeklilik Gözetim Merkezi'nden derlenen bilgilere göre,
haziran sonu itibarıyla BES'te katılımcıların fon tutarı 839 milyar 387,5
milyon lirayı bulurken, devlet katkısı fon tutarı da 118 milyar 584,5 milyon
lira olarak gerçekleşti. Böylelikle katılımcıların fon tutarının toplam
büyüklüğü 957 milyar 972 milyon lira oldu. Otomatik Katılım Sistemi'nde (OKS)
ise katılımcıların fon tutarı, devlet katkısı fon tutarı ile birlikte 72 milyar
530,2 milyon liraya yükseldi.
BES'TE FON
BÜYÜKLÜĞÜNDEKİ ARTIŞ 254 MİLYAR LİRAYI AŞTI
BES'teki katılımcı sayısı 2023 sonunda 8 milyon 676 bin 46,
katılımcıların fon tutarı da 625 milyar 517,8 milyon lira olarak kaydedilmişti.
Devlet katkısı fon tutarı da 77 milyar 750,8 milyon lira olarak gerçekleşmişti.
Söz konusu dönemde OKS'ye bakıldığında, 7 milyon 303 bin 50
çalışanın biriktirdiği fon tutarı 49 milyar 972,5 milyon lira, devlet katkısı
ise 3 milyar 180,4 milyon lira olmuştu. Sektör, 2023 yılını BES ve OKS dahil
toplamda 756 milyar 421,5 milyon lira fon büyüklüğü ve 15 milyon 979 bin 96
katılımcı ile tamamladı.
Buna göre, 2023 sonundan 28 Haziran'a kadar geçen sürede,
BES'te katılımcı fon tutarı 213 milyar 869,7 milyon lira, devlet katkısı fon
tutarı da 40 milyar 833,7 milyon lira arttı. Toplam fon tutarındaki değişim
yüzde 26,7'lik bir artışa işaret etti. Aynı dönemde OKS katılımcılarının biriktirdiği
fon tutarı da devlet katkısı dahil 19 milyar 377,3 milyon lira yükseliş
kaydetti.
BES ve OKS'deki katılımcıların fon tutarında, devlet katkısı
fon tutarları da dikkate alındığında 2023 yıl sonundan 28 Haziran 2024'e kadar
274 milyar 80,7 milyon liralık artış görüldü. Aynı dönemde BES'te katılımcı
sayısı 459 bin 900 kişi artarak 9 milyon 135 bin 946'ya çıkarken, OKS dahil
toplam katılımcı sayısı 16 milyon 457 bin 210'a yükseldi. Böylece sistemdeki
toplam katılımcı sayısı yılın ilk yarısında yüzde 3 arttı.
BİRİKİMLERİN 240,1
MİLYAR LİRASI FAİZSİZ FONLARDA
BES'teki fon tutarının 651 milyar 648,1 milyon lirası faizli
fonlarda, 187 milyar 739,4 milyon lirası ise faizsiz fonlarda
değerlendirilirken, devlet katkısı fon tutarının 107 milyar 756,3 milyon lirası
faizli, 10 milyar 828,2 milyon lirası da faizsiz fonlarda bulunuyor.
OKS'deki 7 milyon 321 bin 264 çalışanın biriktirdiği fon
tutarının 29 milyar 81,3 milyon lirası faizli fonlarda, 38 milyar 901,8 milyon
lirası faizsiz fonlarda yer alırken, OKS'deki 4 milyar 547,1 milyon liralık
devlet katkısı fon tutarının da 1 milyar 857,2 milyon lirası faizli, 2 milyar
689,9 milyon lirası faizsiz fonlarda bulunuyor.
18 YAŞ ALTI BES
KATILIMI 1,2 MİLYONU AŞTI
Türkiye'de 3 yıl önce devreye alınan ve 18 yaş altı
çocukların gönüllü sisteme dahil olması amaçlanan uygulama büyümeye devam ediyor.
21 Haziran itibarıyla 18 yaş altı katılımcıların fon
büyüklüğü 22,3 milyar liraya yükseldi. Fon tutarının 17 milyar 823,2 milyon
lirasını katılımcıların biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon
tutarı 4 milyar 501,9 milyon lira olarak gerçekleşti. Sisteme 1 milyon 229 bin
379 çocuk dahil olurken, en çok katılım 106 bin 926 ile sıfır yaşta görüldü.
31 Aralık 2023'ten 21 Haziran'a kadar geçen sürede 18 yaş
altı uygulamasına 213 bin 835 kişi dahil olurken, fon büyüklüğü devlet katkısı
dahil yüzde 79 artışla 22 milyar 325 milyon 171,8 bin liraya yükseldi.
"HAVUZUN
BÜYÜMESİNDE BELİRLEYİCİ UNSUR PİYASADAKİ GETİRİLER"
HDI Fibaemeklilik Genel Müdürü Erol Öztürkoğlu, havuzun
büyümesindeki belirleyici unsurun piyasadaki getiriler olduğunu söyledi.
Sektörün yıl sonunda 1,3 trilyon liralık hedef belirlediğini
hatırlatan Öztürkoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Katılımcıların yaptığı düzenli ödemeler ve sisteme
yeni giren katılımcılar olsa da fondaki büyümeyi varlıkların getirileri
sağlıyor. Yılın ikinci yarısına baktığımızda, gerek borsa, gerek altın, gerekse
sabit kıymetli getirirler tarafında yükselişler bekleniyor. Böyle bakınca da
yıl sonunda 1,3 trilyon liralık hedefin aşılabileceğini öngörüyorum."
Öztürkoğlu, enflasyonun düşmesinin tasarruf oranlarının
artacağı anlamına geldiğini, enflasyon üzerindeki getirilerin daha bariz
görüleceğini ve bu durumun BES'te fon büyümesine pozitif katkı sağlayacağını
vurguladı.
Temmuzda devreye alınan kısmi çekişin kısa vadede havuza
etkisinin olmayacağını ifade eden Öztürkoğlu, şu bilgileri paylaştı:
"Kısmi çekiş, sağlanacak koşulları açısından belirli
bir kümeye hizmet ediyor. Dolayısıyla kısa vadede, bu yılın sonuna kadar büyük
bir etkisi olmayabilir ama orta-uzun vadede sistemden çıkışları engelleyecektir.
Temlik fonlarında ise bugünün piyasası açısından etkisi sınırlı olacaktır.
Çünkü bireysel krediler tarafında, bankaların kredi verme durumunda halen
belirli sınırlamalar var. Asıl önemli olan bu mekanizmaların sistemde bulunuyor
olması. Bunlar gelecekte sisteme katılım ve sistemde kalma anlamında daha fazla
etki oluşturacaktır."
Öztürkoğlu, yatırım çeşitliliği açısından yatırım fonlarına
sağlanan hakların bireysel emeklilik fonlarına da sağlanıyor olması gerektiğine
dikkati çekti.
Sistemde halen dövizli fon kurulamadığını aktaran
Öztürkoğlu,"Girişim sermayesi fonlarında bireysel emekliliğin nasıl daha
etkin kullanılacağına yönelik düzenlemelerin yapılması BES'teki yatırım evreni
ve nitelikli uzun vadeli yatırımcıların sisteme girmesi gibi daha fazla katkı
sağlayacaktır." diye konuştu.
AA