BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA YAŞA GÖRE MOTOR GELİŞİM

Bebeklerde ve çocuklarda genel gelişim aşamalarının bilinmesi, gelişimsel süreçlerinde sınırlılıklar gözlenen çocukların tespit edilmesi ve gerekli erken dönem müdahalelerin yapılması açısından çok önemlidir.

Çünkü müdahale programlarının, büyüme ve gelişmenin çok hızlı olduğu dönemde, erken dönemde devreye sokulması çocukların gelişim süreçleri önemli oranda pozitif yönde desteklemektedir.

Her bireyin gelişim hızı ve süreci farklı olmakla birlikte 0-5 yaş arasındaki dönemde gözlenen gelişim süreçleri genel olarak şu şekilde özetlenebilir.

***

0-3 aylık kaba motor becerileri: Sırtüstü ya da yüzüstü yatarken başını çevirebilir, kollarını ve bacaklarını daha kolay bükebilir, ellerini ortada birleştirebilir, bacaklarıyla tekme atabilir. Yüzükoyun yatarken ön kollarından destek alarak başını ve kalçasını havaya kaldırabilir.

İnce motor becerileri: El ve ayak parmaklarını yelpaze gibi açabilir, uzattığın parmağını eliyle kavrayabilir.

***

4-6 aylık bebek motor gelişimi kaba motor becerileri: Sırtüstü yatarken ayaklarına bakmak için başını kaldırabilir, beşikte ya da bebek arabasında destekle oturabilir. Sert bir zeminde ayakta tutulduğunda, zemine basarak zıplama hareketi yapabilir, sırtüstü yatarken yüzükoyun dönebilir. Bacaklarını kaldırarak dikey tutabilir, seri tekmeler atabilir. Çevresine bakınmak için başını iki yana da çevirebilir, yüzükoyun pozisyonda başını ve göğsünü çok iyi bir şekilde kaldırabilir.

İnce motor becerileri: Yatar pozisyonda havaya kaldırdığı ayaklarını elleriyle kavrayabilir, altıncı aya doğru nesnelere bilinçli olarak uzanmaya başlayabilir.

7-9 aylık bebek motor gelişimi kaba motor becerileri: 10-15 dakika tek başına desteksiz oturabilir. Önünde duran nesneyi almak için bilinçli olarak eğilebilir, tüm bedenini etkin bir şekilde hareket ettirebilir. Yerde yuvarlanabilir, bedenini rahatça döndürebilir. Emeklemeye çalışabilir, kendini yukarı çekip bir desteğe tutunarak ayağa kalkabilir ama geri oturamaz.

İnce motor becerileri: Parmaklarıyla nesneleri işaret edebilir, baş ve işaret parmağıyla nesneleri kavrayabilir.

***

9-12 aylık bebek motor gelişimi kaba motor becerileri: Yerde uzun süre oturabilir, yatar konumdan oturur konuma geçebilir. Elleri ve dizleri üzerinde emekleyebilir. Bir desteğe tutunarak ayağa kalkabilir ve geri oturabilir, tutunarak yürüyebilir.

İnce motor becerileri: Parmak uçlarıyla nesneleri kavrayabilir, oyuncaklarla bilinçli bir şekilde oynayabilir. Kaşık ve çatal tutabilir, kendi kendine beslenebilir.