Kamuya açık restoranlar ile gıda işletmelerinde müşterilere sunulan tuz ve baharat gibi malzemeler, koronavirüs önlemleri kapsamında kapalı poşetlerin içine girdi. Ancak son dönemde fiyatları artan bazı baharatların maliyet hesabı yapanlar tarafından içine farklı maddeler karıştırılarak sunulduğu iddia edildi. Uzmanlar özellikle çöp, dal, yaprak parçaları ya da demir tozu katılan karabiberlerin halk sağlığını tehdit ettiğini hatırlatarak, tüketicileri dikkatli olmaları konusunda uyardı.

Pandemi döneminde tüm alışveriş merkezlerindeki restoranlarda karabiber, kimyon ve tuz ürünleri müşterilere paketler içinde sunuluyor. Hijyene önem verilerek kimsenin eli değmeden hazırlanan bu poşetler olumlu tepkiler alsa da içeriğinin bilinmemesi bazı vatandaşları tedirgin ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı denetimleri arttırarak belirli aralıklarla, hangi baharat firmalarının hileli ürün sattığını, taklit ve tağşiş ürünlerin listesini açıklıyor.

"METALLERLE YAPILAN TAĞŞİŞLER BÜYÜK RİSK TAŞIYOR"

Baharatların insan sağlığı ve bağışıklık sisteminin koronavirüs döneminde güçlü tutulması açısından çok önemli olduğunu ifade eden diyetisyen Derya Zünbülcan, kapalı baharatların içinde ne olduğunun bilinmediğini söyleyerek, hileli ürünlerin sağlığa faydadan çok zarar getirebileceğini söyledi.

Kapalı baharatların içinde ne olduğunun bilinmediğini anlatan Zünbülcan, "Ne yazık ki sumak, karabiber ve çeşitli baharatlar, nohut tozu, demir tozu, çeşitli ot ve çöplerle tağşiş yapılabiliyor. Bu tarz hileler maliyeti düşürsün diye yapılsa da halk sağlığıyla oynayan ciddi hamlelerdir. Vatandaşlar mutlaka tükettiği baharatlara dikkat etmeli. Satın aldığı baharatları uzun süredir tanıdıkları yerlerden temin etmeliler" dedi.

Özellikle metallerle yapılan tağşişlerin büyük risk taşıdığına dikkat çeken Zünbülcan, demir tozu eklenmiş karabiberin daha ağır çektiğini ve sağlık açısından çok zararlı olduğunu dile getirdi. Diyetisyen Zünbülcan, şunları söyledi: "Karabiber güçlü bir baharattır. İçinde piperin bulunur. Kalp ve cilt sağlığına iyi gelir. Kanserden korur, vücuttaki iltihabı azaltır. Hileli karabiberler faydasını almak bir yana, vatandaşları kanserojen etkilerle karşı karşıya bırakabilir. Daha ağır çekmesi ve maliyeti düşürmesi açısından demir tozu eklenmiş bir karabiber tüketirseniz bu durum kansere yol açabilir, sindirim ve sinir sistemi rahatsızlıklarını tetikler, uzun vadede öldürücü olabilir"

"PAKETLERİN ÜZERİNDE İMALATÇI FİRMANIN ÜRETİM BİLGİLERİ BULUNMALI"

İzmir Kurukahveciler Kuruyemişçiler ve Baharatçılar Odası Başkanı İlyas Gönen, kapalı baharatların üzerinde imalatçı firma bilgilerinin bulunması gerektiğini belirterek, vatandaşları dikkatli olmaları yönünde uyardı. Gönen, "Kapalı bir baharatın içindeki zehir midir nedir, halk bunu bilmiyor. İmalatçı firma paketin üzerine içerik, üretim izni ve son kullanma tarihiyle ilgili bilgileri yazmak zorundadır. Bilgileri yazmayan kimyon, karabiber ya da tuzu tüketmeyin" dedi.

Karabiberin içinde kişniş karıştırıldığı yönünde de duyumlar aldıklarını anlatan Gönen, eski baharatçılardan ve bilinen aktarlardan alışveriş yapılması gerektiğini söyleyerek, "Pazaryerlerinde baharatlar açıkta satılıyor. Aynı baharatın kilosu bir yerde 30 lira, bir yerde 60 lira olur mu? Ucuzdur vardır bir illeti, pahalıdır vardır bir hikmeti. Ama bunun orta yolu var. Vatandaşlar gerekirse ceplerinde hijyen için kolonya taşırken kendi baharatını tuzunu da taşısın. Çünkü inanılmaz bir haksız rekabet var. Bilinçli tüketici olalım. Cezalar caydırıcı ama esnafa caydırıcı. Diğerlerini tespit etmek zor" diye konuştu.

"HİLELİYİ AYIRT ETMEK ZOR"

İzmir'in tarihi Kemeraltı Çarşısı'nda baharat satışı yapan Celal Bayson ise, baharatın alındığı yerin önemli olduğunu hatırlatarak aradaki fiyat farkına dikkat çekti. Düşük fiyat olması için ürünlerin içine ikinci, üçüncü kaliteli malzeme karıştırıldığını anlatan Bayson, "Biz müşterilerimiz devamlı tüketsin diye özen gösteriyoruz. Özel makinelerle taze çektiriyoruz, gözümüzün önünde hazırlanıyor. Bende karabiber 60 lira. Başka yerde daha düşük fiyatla da görürsünüz. Ama has karabiberin özel çekilmiş iri taneleri olur. Hileli karabiberi vatandaşların ayırt etmesi biraz zor. Bunun için güvenilir yerlerden alsınlar. Biz gıda çarşısında toptancıyız. Sağlıkçılar bizi her ay kontrole geliyor. Hijyen belgelerimiz mevcuttur" dedi.

Esnaftan Erhan Turan ise şöyle konuştu: "Kırmızı ve pul bibere tuğla tozu karıştırıldığını biliyorum. Pazaryerlerinde satılan açık ürünler sağlıksız olur. Vatandaşlar baharatı bilinen aktarlardan alsınlar"

DHA