Modern tıbbın en karmaşık bulmacalarından biri olan Alzheimer, beyin hücrelerinin zamanla ölmesine neden olan ve genellikle yaşla birlikte ortaya çıkan bir nörodejeneratif hastalıktır. 1906’da Dr. Alois Alzheimer tarafından tanımlanan hastalık; hafif unutkanlıklarla başlıyor ancak zamanla günlük yaşam aktivitelerini zorlaştıracak seviyeye kadar ilerliyor.

İlk dönemlerinde, günlük aktivitelerde zorluk çekilmesine neden olan alzheimer; ilerledikçe karar verme, sosyal ve iş hayatından uzaklaşma, kişilik değişiklikleri gibi daha ciddi semptomlara yol açabiliyor. Kapsamlı bir tıbbi değerlendirme ile teşhis edilebilen hastalığın tedavi ve bakım süreçleri ise hasta ve yakınları için oldukça zorlu geçebiliyor. Bu yüzden erken bilgi edinme, destek alma ve düzenli bakım, bu süreci daha yönetilebilir kılıyor. Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Uzman Klinik Psikoloğu Feriha Kaşifoğlu beynin sessiz düşmanı Alzheimer hastalığının belirtileri ile teşhis ve bakım süreçleri ile ilgili önemli bilgiler verdi.

Alzheimer hastası birine bakmanın zorlayıcı ve duygusal olarak yıpratıcı olduğunun altını çizen Uzm. Psk. Feriha Kaşifoğlu, “Hastalık hakkında bilgi sahibi olmak, nasıl başa çıkabileceğinizi anlamanıza da yardımcı olur. Aile üyelerinden, arkadaşlardan ve destek gruplarından yardım almak da çok önemlidir” ifadelerini kullandı.

Belirtileri yavaş gelişim süreci hızlı

Alzheimer hastalığının belirtilerinin genellikle yavaş başladığını ve zamanla kötüleştiğini belirten Uzm. Psk. Feriha Kaşifoğlu, “İlk işaretler genellikle hafıza kaybı ve yakın geçmişteki olayları hatırlama güçlüğü şeklindedir. Bireyler sık sık aynı soruları sorabilir, planlama ve problem çözme konusunda zorluklar yaşayabilirler. Günlük görevlerde ve hesaplamalarda sorunlar, zaman ve yer algısında karışıklıklar da sıklıkla görülür. Hastalar, bulundukları yerin neresi olduğunu veya günün hangi zamanında olduklarını unutabilirler” ifadelerini kullandı.

Görsel ve mekansal algı sorunları, okuma zorlukları ve mesafeleri tahmin etmekte güçlüklerin de belirtiler arasında yer aldığını belirten Uzm. Psk. Kaşifoğlu, “Konuşma ve yazmada zorluklar, kelimeleri bulmada güçlük ve iletişimde sorunlar da yaşanabilir. Eşyaları yanlış yerlere koyma ve sık sık kaybetme gibi durumlar da gözlemlenebilir” dedi. Hastalığın ilerleyen evrelerinde, karar verme kabiliyetinde zayıflama ve günlük yaşamda yapılan hataların daha belirgin hale geldiğinin altını çizen Uzm. Psk. Kaşifoğlu, “Hobilerden ve sosyal aktivitelerden uzaklaşma, kişilik ve davranış değişiklikleri, ruh hali değişimleri, depresyon, ilgisizlik, paranoya veya agresif davranışlar da ortaya çıkabilir” dedi.

Teşhis ve değerlendirmede kapsamlı bir yaklaşım şart

Teşhis için ayrıntılı ve kapsamlı bir tıbbi değerlendirmenin şart olduğunu belirten Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi’nden Uzm. Psk. Kaşifoğlu, “Bu süreç, hastanın tıbbi geçmişi, aile öyküsü ve belirtilerinin detaylı bir şekilde sorgulanmasını içerir. Ayrıca, fiziksel muayene, nörolojik testler ve nöropsikolojik testlerle bellek, problem çözme, dikkat, dil ve sayısal yetenekler değerlendirilir. Beyin görüntüleme testleri (MR veya BT) ise beyin yapısındaki değişiklikleri gözlemlemek için kullanılır” dedi.

Bakım sürecinde en önemli iki faktör: Sabır ve Destek

Alzheimer hastası birine bakımın fiziksel ve duygusal açıdan zorlu bir süreç olduğunu vurgulayan Uzm. Psk. Kaşifoğlu, “Aile üyeleri, arkadaşlar ve destek gruplarından yardım almak önemlidir” dedi. Evi güvenli hale getirerek, kesici ve delici aletleri kaldırmanın son derece önemli olduğunu belirten Uzm. Psk. Kaşifoğlu, “Tutarlı bir günlük rutin, hastanın kendini daha güvende ve rahat hissetmesini sağlar. Sabırlı olmak, hastanın davranışlarının hastalıktan kaynaklandığını hatırlamak da önemlidir” dedi.

“Ayrıca, kendi fiziksel ve duygusal sağlığınızı korumak, düzenli molalar vermek ve kendi hobilerinize zaman ayırmak, bakım verenlerin sağlığını korumak için gereklidir” ifadelerini kullanan Uzm. Psk. Kaşifoğlu, “Doğru bilgi ve destekle bu süreci daha sağlıklı bir şekilde yönetebilirsiniz. Hastalıkla ilgili bilgi sahibi olmak, destek almak ve gerektiğinde profesyonel yardım arayışına girmek, bu zorlu süreci daha katlanılabilir hale getirebilir” dedi. 

İHA