ALZHEİMER HASTALIĞI

Yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte özellikle gelişmiş ülkelerde önemli bir sağlık sorunu olan Alzheimer Hastalığı, ülkemizde de önemli bir artış göstermektedir. 2017 TUİK verilerine göre Alzheimer hastalığından hayatını kaybeden yaşlı birey sayısı 6 binden 12 bine yükselerek iki kat artış göstermiştir.

***

2015 Dünya Alzheimer Raporu’na göre 2015’te tüm dünyada 46 milyon olan Alzheimer hastasının, 2030 yılında 74 milyona ulaşacağı tahmin edilmekte ve tüm dünyada görülen bu artışın sebebinin toplumun yaşlanması olduğu bildirilmektedir.

Alzheimer hastalığı, beyinde bazı bölgelerde, nöron kayıpları ile birlikte hatırlamayı, bilişsel süreçleri, motor becerileri olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Bellek ve hafıza bozukluğu ile başlayarak, mental işlevlerin yerine getirilememesi, hastalık ilerledikçe motor ve sözel becerilerdeki kayıplar nedeniyle hastanın yaşam kalitesini bozan ve ilerleyen aşamalarda hastanın, bakım veren kişiye tam bağımlı olmasına neden olan bir hastalıktır.

***

Erken dönem belirtisi bellek bozukluğudur. Kişi yakın geçmişi hatırlamakta zorlanmaktadır. Hastalık ilerledikçe dikkat, konuşma bozukluğu, düşünce ve davranış bozuklukları, bilişsel alanda işlev kayıpları, günlük yaşam aktivitelerinde bozulmalar görülür.

***

Başlangıçta sadece hafıza bozukluğu ile ortaya çıkan hastalık, yeni bilgileri öğrenememe, yakın geçmişi hatırlayamama, yeni hafıza oluşturamama şeklinde olup, uzak hafıza korunurken, hastalığın ilerleyen aşamalarında uzak hafızanın da, yani eski hatıraların ve bilgilerin de hatırlanamadığı görülür.

***

Hastalığın klinik belirtileri 7 evreye ayrılabilir.

1.evre: Düşünce zayıflıkları şeklindedir, kişinin yaşantısını olumsuz etkilemez.

2.evre: Cüzdan, anahtar, gözlük gibi kişisel eşyaların yerlerini sık sık unutma…

3.evre: İsimleri hatırlama zorluğu… Sıklıkla eşyaların kaybedilmesi, planlama becerilerinde zayıflama…

4. evre: Kısa süreli bellekte önemli kayıplar oluşmaya başlar, kişisel geçmişle ilgili bellek zayıflıkları, hatırlama güçlükleri görülür…

5.evre: Yer ve zaman kavramlarında karışıklıklar görülmeye başlar. Adres, telefon numarası, mezun olduğu okul… gibi bilgileri hatırlama güçlüğü yaşar, motor becerilerde zayıflama görülür. Banyo, giyinme, tuvalet ihtiyacı gibi günlük aktivitelerde yardıma ihtiyaç duyar.

6.evre: Konuşma ve ifade edebilme güçlükleri görülür… Tuvaletini tutma sorunları görülebilir.

7.evre: Kişinin konuşma yetisi azalmış ya da tamamen kaybolmuştur. Yutma zorluğu görülebilir. Tam bağımlılığın görüldüğü, sürekli bakıma ihtiyaç duyulan aşamadır.