AKRAN ZORBALIĞI (2)
Zorbalığa maruz kalan kişinin genel olarak kaygılı,
güvensiz, düşük benlik saygısına sahip, kendini ifade becerisi ve kendi hakkını
arama eğilimi zayıf bireyler olduğu, sosyal olarak yetersiz davranışlar
sergileyen, sürekli yardıma muhtaç olarak algılanan, özellikle anneleriyle çok
yakın ve kontrolcü bir ilişkiye sahip olan, çevreden düşük düzeyde sosyal
destek algılayan, hassas, sessiz ve içedönük özellikler taşıdığı görülmektedir.
***
Zorbaların ise, saldırgan, akranlarına karşı düşmanca
davranışlarının yanı sıra akademik güçlükler yaşayan, ebeveyn ve öğretmenlerine
meydan okuma davranışları sergileyen, şiddet eğilimi olan, çevresindeki
insanlar üzerinde hakimiyet kurma isteği olan, kendini ve duygularını kontrol
etmekte zorlanan, empati yeteneğinden yoksun, kendi problemlerini genelde dış
etkenlere bağlayan bireysel özelliklere sahip oldukları görülmektedir.
***
Akran zorbalığına uğrayan bireylerde, okula gitmek istememe,
okuldan kaçınma, topluluktan kaçınma, sosyal geri çekilme davranışları, içe
kapanma, okuldan kaçınma amaçlı somatik yakınmalar (karın ağrısı, kusma, baş
ağrısı… gibi) uyku problemleri (tek başına uyumak istememe, gece kâbusları,
gece sık sık uyanma ve tekrar uykuya dalamama… gibi), evde öfke ve agresif
davranışlar, akademik başarıda düşme, sosyal ortamlarda baş ağrısı, çarpıntı ya
da terleme, intihar ve kendine zarar verme düşünceleri şeklinde belirtiler
gözlenmektedir.
Özellikle ergenlerde isteksizlik, mutsuzluk, keyifsizlik
gibi depresif belirtiler, okula gitmek istememe, korku ve yoğun kaygı
sorunları, içe yönelme gibi davranışlar kişinin akran zorbalığına maruz kalma
olasılığını düşündürtebilmektedir.
***
Zorbalığa maruz kalan bireylerde ileriki yaşlarda,
depresyon, anksiyete sorunları, güven problemleri, sosyal fobi, düşük benlik
saygısı, yalnızlık duygusu, kendini değersiz ve önemsiz hissetme, çaresizlik ve
öfke duyguları gözlenebilmektedir. Zorba davranışlar sergileyen bireylerde ise
ilerleyen yıllarda, farklı suçlara karışma davranışları, toplumdan dışlanma
durumları görülebilmektedir.
***
Pek çok psikolojik sorunlarının çözümünde olduğu gibi,
öncelikle hem zorba hem de kurban davranışlarının altında yatan nedenleri
anlamak ve çözüm için doğru yaklaşım ve tutum becerilerini sergileyebilmek, bu
sorunun çözümünde önemli bir basamaktır.
***
Gerektiğinde hem çocuk için bireysel psikolojik destek
almak, hem de ebeveyn danışmanlığı ile doğru yaklaşım becerilerini devreye
sokabilmek, hem bireyin ruh sağlığı hem de toplum ruh sağlığı için önem
taşımaktadır.
Keyifli bir hafta dileğiyle…
e-mail:psikologsaadet@gmail.com